Η δημιουργία πρωτοκόλλων πηγάζει από την ανάγκη για τη συνεχή βελτίωση της παρεχόμενης νοσηλευτικής φροντίδας, την μείωση του κόστους και προκύπτει από τα προβλήματα που εμφανίζονται κατά τον έλεγχο της ποιότητας της παρεχόμενης νοσηλευτικής φροντίδας. Τα προβλήματα μπορεί να έχουν σχέση με τον τρόπο αποστείρωσης, απολύμανσης ή τη σειρά των ενεργειών κατά την διαδικασία μιας συγκεκριμένης νοσηλευτικής πράξης. Επίσης έχουν σχέση με τις επιπλοκές ή την συχνότητα των επιπλοκών με το κόστος νοσηλείας και την ποιότητα παροχής υπηρεσιών προς τους πολίτες.

Για να επιλύσουμε τα προβλήματα ανατρέχουμε σε τεκμηριωμένες νοσηλευτικές διαδικασίες , διεθνής κλινικές οδηγίες (clinical gnidelines) και βάσει των συνθηκών του νοσοκομείου αλλάζουμε την πρακτική μας. Εάν επιτύχουμε τον στόχο μας υιοθετούμε τις αλλαγές στην διαδικασία του πρωτοκόλλου μας. Έτσι λύνουμε απλά καθημερινά προβλήματα.

Τα πρωτόκολλα ανανεώνονται διαρκώς και τροποποιούνται λαμβάνοντας υπ΄όψιν την τρέχουσα έγκυρη και αξιόπιστη επιστημονικά πληροφορία που υπάρχει δημοσιευμένη.

Η ταυτόχρονη εφαρμογή του ιατρικού και νοσηλευτικού ελέγχου αποτελεί τρόπο αξιολόγησης του πρωτοκόλλου, για να μην αποτελεί δύσκαπτο γραφειοκρατικό εργαλείο.

Τα πλεονεκτήματα από την εφαρμογή του πρωτοκόλλου είναι:

• Βελτιώνουν την περεχόμενη νοσηλευτική φροντίδα.
• Δίνουν προσβάσημα δεδομένα για μελλοντικό κλινικό έλεγχο.
• Διευκολύνουν την εκπαίδευση νέου προσωπικού.
• Συντονίζουν την εργασία των διεπιστημονικών ομάδων.
• Βελτιώνουν την επικοινωνία ασθενούς ? νοσηλευτή - γιατρού.
• Μειώνουν την πιθανότητα σφάλματος κατά την εφαρμογή της νοσηλευτικής πράξης.
• Ενθαρρύνουν την αλλαγή στην κλινική πράξη με την ενημέρωση και τροποποίηση των πρωτοκόλλων.
• Ενθαρρύνουν την αυτονομία και αυτοπεποίθηση των νοσηλευτών στο έργο τους.

Η εφαρμογή των πρωτοκόλλων όμως παρουσιάζει και δυσκολίες:

• Η επιφύλαξη όταν πρόκειται να αλλάξουμε τακτική αποτελεί τον κύριο λόγο δυσκολίας στην κλινική εφαρμογή των πρωτοκόλλων.
• Δυσκολία στην εφαρμογή τους παρατηρείται επίσης όταν στερούνται βαθμού τεκμηρίωσης ή όταν υιοθετούνται με σκοπό την ελάττωση του κόστους μόνο και όχι την βελτίωση της ποιότητας.
• Δυσκολία στην πορεία διαμόρφωσης και εφαρμογής των πρωτοκόλλων αποτελεί η επένδυση σε χρόνο και χρήμα. Απαιτείται επίσης καλή επικοινωνία μεταξύ των μελών που συμμετέχουν στην πραγμάτωσή τους, οργανωτική υποδομή και πάντα ελοχεύει ο κίνδυνος της κακής και λανθασμένης εφαρμογής τους.

Τα κλινικά νοσηλευτικά πρωτόκολλα αναπτύσσονται με την συναίνεση της νοσηλευτικής, ιατρικής και διοικητικής υπηρεσίας για να αξιοποιηθούν σ΄ ένα οργανωμένο σύστημα υγειονομικής περίθαλψης.

Λόγω αυτής της διεπιστημονικής συνεργασίας για την ανάπτυξη και έγκρισή τους δεν υπάρχει κριτική για τις δραστηριότητες που θα εκτελούνται κατά την εφαρμογή τους από τον επαγγελματία νοσηλευτή.

Bιβλιογραφία:
Paschos D. The nice clinical guidelines for the treatment and management of schizophrenia in primary and secondary care. Ελληνική Ψυχιατρική Γενικού Νοσοκομείου 2004;3(1):19-23
Σχιζοφρένια/ Κλινικά Πρωτόκολλα.

Κωνσταντινίδης Θ. Η εφαρμογή κλινικών μελετών στην ογκολογία και ο ρόλος του νοσηλευτή σε αυτές.
Νοσηλευτική 2000;39(3):229-41.
Κλινικός νοσηλευτής/ Νοσηλευτές/Κλινικά Πρωτόκολλα.
Αντινεοπλασματικά Πρωτόκολλα.

Σύκας Ν. Ξένα πρωτόκολλα.Χειρουργικά Χρονικά 2003; 8(2):179-80
Κλινικά Πρωτόκολλα.

Τα νοσηλευτικά πρωτόκολλα που ακολουθούν δεν έχουν αξιολογηθεί από την Επιτροπή Πρωτοκόλλων της 4ης Υ.Πε., ωστόσο φέρουν την έγκριση των οργάνων του ΠΓΝΘ ΑΧΕΠΑ (Διοικητικό και Επιστημονικό Συμβούλιο, Επιτροπή Λοιμώξεων, Νοσηλευτική Επιτροπή Πρωτοκόλλων) και ως εκ τούτου θεωρούνται και αυτά κατάλληλα προς εφαρμογή στο χώρο του νοσοκομείου και των διασυνδεόμενων δομών.

Πρωτόκολλα περιεχόμενα*

1. Ρινογαστρική διασωλήνωση
2. Τοποθέτηση και φροντίδα καθετήρα Swan Ganz
3. Προετοιμασία διαδερμικής τραχειοστομίας
4. Καταγραφή Ηλεκτροκαρδιογραφήματος 12 απαγωγών
5. Παραλαβή ασθενή με Οξύ Έμφραγμα Μυοκαρδίου στη Μονάδα Εμφραγμάτων
6. Λήψη δειγμάτων αίματος από ασθενή για τον οποίο απαιτείται μετάγγιση ? Προσδιορισμός ομάδας αίματος και συμπλήρωση δελτίου αίτησης προς την υπηρεσία Αιμοδοσίας
7. Βασικές αρχές απινίδωσης
8. Εξωτερική ασύγχρονη απινίδωση
9. Εξωτερική συγχρονισμένη απινίδωση
10. Ενέργειες που λαμβάνουν χώρα για την έναρξη λειτουργίας του Αιμοδυναμικού Εργαστηρίου
11. Διενέργεια στεφανιογραφίας
12. Διενέργεια αγγειοπλαστικής
13. Διενέργεια βαλβιδοπλαστικής
14. Διενέργεια τοποθέτησης επιθεμάτων για σύγκλιση μεσοκολπικών ελλειμάτων
15. Διενέργεια ηλεκτροφυσιολογικής μελέτης (ΗΦΕ). Κατάλυση με υψίσυχνο ρεύμα (Ablation)
16. Τοποθέτηση μόνιμου βηματοδότη ? απινιδωτή
17. Παιδιατρικός κλινικός οδηγός αποφυγής εξαγγείωσης λόγω χρήσης κυτταροστατικών
18. Παιδιατρικός κλινικός οδηγός χρήσης παλμικής οξυμετρίας
19. Χρήση κεντρικών φλεβικών καθετήρων σε παιδιά
20. Παιδιατρικός κλινικός οδηγός Ανάλυσης Αερίων Αίματος
21. Ημερήσιος έλεγχος αναισθησιολογικού εξοπλισμού
22. Αλγόριθμοι αντιμετώπισης δύσκολου αεραγωγού
    • Προβλεφθείσα δυσκολία ελέγχου του αεραγωγού σε συνεργάσιμο ασθενή
    • Μη προβλεφθείσα δυσκολία στη διασωλήνωση ασθενή που έχει δυσκολία αερισμού με μάσκα προσώπου
    • Μη προβλεφθείσα δυσκολία στη διασωλήνωση ασθενή που έχει εύκολο αερισμό με μάσκα προσώπου
23. Καθήκοντα νοσηλεύτριας κυκλοφορίας
24. Καθήκοντα νοσηλεύτριας εργαλειοδοσίας
25. Καθαρισμός και συντήρηση χειρουργικών εργαλείων στην Κεντρική Αποστείρωση
26. Πρωτόκολλο διαχείρισης ασθενών εκτός εφημερίας

Δείτε όλα τα Νοσηλευτικά πρωτόκολλα της 4^ης Υ.Π.Ε.

* Κάθε αντίγραφο του παρόντος εγγράφου ισχύει μόνο όταν φέρει τη σφραγίδα της πηγής προέλευσης: ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ Π.Γ.Ν.Θ. ΑΧΕΠΑ

Η ομάδα των νοσηλευτών που εργάσθηκε για τη δημιουργία των πρωτοκόλλων είναι:

1. Κουτσιαντά - Ζαμπόκα Κοκώνη - Διευθύντρια Νοσηλευτικής Υπηρεσίας
2. Θεοχάρη - Μπήδιου Ζωή - Προϊσταμένη Νοσηλευτικού Τομέα
3. Βελλής Κωνσταντίνος - Προϊστάμενος Τμήματος Επειγόντων Περιστατικών
4. Ελμαλή Σοφία - Αναπληρώτρια Προϊσταμένη Κεντρικής Αποστείρωσης
5. Καραδήμα Ευαγγελή - Προϊσταμένη Χειρουργείου Καρδιοθωρακοχειρουργικής Κλινικής
6. Καρύδα Καλλιόπη - Αναπληρώτρια Προϊσταμένη Α' Νευρολογικής Κλινικής
7. Κοσμίδου Μαρία - Προϊσταμένη Κέντρου Αίματος
8. Κουπαράκης Αντώνιος - ΤΕ Νοσηλευτής Αιμοδυναμικού Εργαστηρίου Α' Καρδιολογικής Κλινικής
9. Κωνσταντοπούλου Καλλιόπη - Προϊσταμένη Χειρουργείου Ωτορινολαρυγγολογικής Κλινικής
10. Λάλλου-Ρούση Χρυσούλα - Προϊσταμένη Χειρουργείου Οφθαλμολογικής Κλινικής
11. Λαλοπούλου Μαρία - Προϊσταμένη Στεφανιαίας Μονάδας Α' Καρδιολογικής Κλινικής
12. Μοιρασγεντή Μαρία - ΠΕ Νοσηλεύτρια Μονάδας Εντατικής Θεραπείας Αναισθησιολογίας
13. Περπερίδου Ουρανία - Αναπληρώτρια Προϊσταμένη Κέντρου Αίματος
14. Πολίτου Αναστασία - Προϊσταμένη Αιμοδυναμικού Εργαστηρίου Α' Καρδιολογικής Κλινικής
15. Σιάπκας Ευάγγελος - Προϊστάμενος Μονάδας Εντατικής Θεραπείας Αναισθησιολογίας
16. Συμεωνίδου Άννα - Προϊσταμένη Αναισθησιολογικού Τμήματος
17. Τζήλου Ελένη - ΤΕ Νοσηλεύτρια Αναισθησιολογικού Τμήματος
18. Τούφας Κωνσταντίνος - Προϊστάμενος Μονάδα Ημερήσιας Νοσηλείας
19. Τσιούλα Χρυσάφω - Αναπληρώτρια Προϊσταμένη Καρδιοθωρακοχειρουργικής Κλινικής
20. Φαiτατζίδου Αφροδίτη - Προϊσταμένη Γενικού Χειρουργείου
21. Χαρούπα Στεργιανή - Προϊσταμένη Μονάδας Εντατικής Παρακολούθησης Καρδιοθωρακοχειρουργικής Κλινικής
22. Χονδροματίδου Μαρία - ΤΕ Νοσηλεύτρια Μονάδας Εντατικής Θεραπείας Αναισθησιολογίας