Ιστορία

Αντί άλλων ιστορικών στοιχείων, παραθέτουμε αυτούσιο το κείμενο που έγραψε στην επετηρίδα για τα 10 χρόνια της λειτουργίας της ΜΕΘΑ ο Ευθύμιος Σοφιανός (διευθυντής της μονάδας από την έναρξη της έως τον Δεκέμβριο του 2009), καθώς και τα ονόματα των γιατρών που εργάστηκαν ή εξειδικεύτηκαν στη ΜΕΘΑ εκφράζοντας τους από καρδιάς ένα μεγάλο ευχαριστώ για τη συμβολή τους στην υποδειγματική λειτουργία της μονάδας τόσο σε κλινικό όσο και σε εκπαιδευτικό επίπεδο.

«Η Μονάδα Εντατικής Θεραπείας Αναισθησιολογίας δέχθηκε τον πρώτο άρρωστο (παιδί 12 ετών) στον 5ο όροφο του "νέου" κτιρίου του ΑΧΕΠΑ στις 26/9/1989. Οι πρώτοι όμως σπόροι για την δημιουργία της χάνονται στα προηγούμενα 25-30 χρόνια.

Ο υπογράφων θυμάται σαν φοιτητής από τις εφημερίδες της εποχής κάποια "περίεργα εξαρτήματα" που χρησιμοποιήθηκαν στην υποστήριξη του αείμνηστου Γ. Λαμπράκη στο ΑΧΕΠΑ μετά την βαρεία κρανιοεγκεφαλική κάκωση που υπέστη. Αναγνώρισα αργότερα στις εικόνες αυτές τα πρώτα πρωτόγονα συστήματα υποστήριξης της αναπνοής της εποχής εκείνης.

Στο ΑΧΕΠΑ, οι χειρουργικές ειδικότητες αναγνώρισαν γρήγορα την ανάγκη της μηχανικής υποστήριξης της αναπνοής, που χωρίς αυτήν πολλές χειρουργικές επεμβάσεις δεν θα μπορούσαν να πραγματοποιηθούν και άρχισαν να δημιουργούνται -όπως άλλωστε έγινε και παγκόσμια- χώροι με μηχανήματα υποστήριξης αλλά και καλύτερης νοσηλευτικής φροντίδας.

Η Α' Χειρουργική, η ΝΧΚ, η Προπ. Χειρουργική Κλινική, η Α' Παθολογική Κλινική (με monitoring μόνο) είχαν υποστηρίξει τους ασθενείς τους με τέτοιους τρόπους.

Όταν το 1978 ο αείμνηστος Καθηγητής της Αναισθησιολογίας του Α.Π.Θ. κ. Σ. Μακρής δημιούργησε το πρώτο ολοκληρωμένο Αναισθησιολογικό Τμήμα, οι Μονά¬δες που λειτουργούσαν ήταν της Α' Χειρουργικής (Καρδιοχειρουργική) και της Νευροχειρουργικής Κλινικής. Το πρόβλημα όμως παρέμενε αφού η υποστήριξη της αναπνοής αφορούσε αποκλειστικά τους ασθενείς του χειρουργικού τομέα.

Για την ιστορία πρέπει να αναφέρουμε δύο περιστατικά που σκιαγραφούν το πρόβλημα. Το πρώτο ήταν την άνοιξη του 1978 όταν ο Σπ. Μακρής εκλήθη στην Β' Παιδιατρική Κλινική για ένα παιδί 10 ετών το οποίο πέθαινε από αναπνευστική ανεπάρκεια, τον Δημητράκη όπως θα τον αποκαλούμε στη συνέχεια. Η νόσος του ήταν μια βαρεία λοιμώδης μονοπυρήνωση με αναπνευστική ανεπάρκεια (μία από τις σπάνιες επιπλοκές της). Το παιδί διασωληνώθηκε στην παιδιατρική κλινική και προσπαθήσαμε να το υποστηρίξουμε με έναν αναπνευστήρα τύπου BIRD 7 (αναπνευστήρα πίεσης). Στάθηκε αδύνατο. Η απόφραξη των βρόγχων από διόγκωση λεμφαδένων στο μεσαύλιο καθιστούσε αδύνατο τον αερισμό του. Καταφύγαμε λοιπόν στην χειροκίνητη υποστήριξη με τον αναισθησιολογικό ασκό (Mapleson C). Οργανώθηκε ένας θάλαμος για το παιδί στην παιδιατρική με ένα monitor από το χειρουργείο και έτσι πέρασε η πρώτη νύχτα με τους αναισθησιολόγους να εναλλάσσονται σε βάρδιες!

Την άλλη μέρα το πρωί ο Σ. Μακρής εγκατέστησε τον πρώτο σύγχρονο αναπνευ¬στήρα (είχε αγορασθεί λίγο νωρίτερα και δεν είχε ακόμα χρησιμοποιηθεί) τύπου Servo 900 (Siemens) ενώ χρειάσθηκε να μεταφέρουμε μαζί του τις μεγάλες οβίδες πεπιεσμένου οξυγόνου και αέρα, δεδομένου ότι οι κεντρικές εγκαταστάσεις παροχής πεπιεσμένου αέρα εγκαταστάθηκαν μετά από πολλά χρόνια. Ο Δημητράκης γύρισε σε 10 ημέρες στο σπίτι του απολύτως υγιής.

Δεύτερο περιστατικό: Στις αρχές της δεκαετίας του '80 ένας νεαρός ειδικευόμενος τότε της ΝΧΚ (νυν επίλεκτο μέλος του Α.Π.Θ.), βρέθηκε μπροστά σε μια νεαρή τότε κοπέλα που είχε εγκαταλειφθεί να πεθάνει σε άλλο νοσοκομείο από αναπνευστική ανεπάρκεια, συνέπεια ανιούσας πολυριζονευρίτιδας. Οι γιατροί του άλλου νοσοκομείου δεν είχαν τότε άλλη επιλογή. Ο νεαρός γιατρός λοιπόν πήρε μια AMBU και άρχισε να υποστηρίζει την κοπέλα ενώ κάλεσε αναισθησιολόγο που την διασωλήνωσε. Η ασθενής μεταφέρθηκε στην Μ.Ε.Θ. της Νευροχειρουργικής Κλινικής του ΑΧΕΠΑ και αμέσως μετά στην Μ.Ε.Θ. του Θεαγενείου. Σε ένα μήνα βγήκε από το νοσοκομείο και σήμερα είναι μια απολύτως υγιής μητέρα 2 παιδιών.

Τέτοια περιστατικά που συνέβησαν κατά καιρούς, αντιμετωπίσθηκαν παρόμοια και φιλοξενήθηκαν σε διάφορες κλινικές του νοσοκομείου που διέθεταν κάποιο ανάλογο χώρο ή εξοπλισμό. Σ' όλους τους γιατρούς του Αναισθησιολογικού Τμήματος που προσέφεραν τις υπηρεσίες τους υπό σκληρές και άχαρες συνθήκες, υποκλινόμαστε.

Ο Σπύρος Μακρής που έφυγε από κοντός μας γρήγορα και άδικα ήταν ο θεμελιωτής της Αναισθησιολογίας και Εντατικής Ιατρικής στο Νοσοκομείο μας. Του οφείλουμε πολλά. Σαν ελάχιστη τιμή το Δ.Σ. δέχθηκε την πρόταση μας και αποφάσισε να δοθεί το όνομα του στη Μ.Ε.Θ.Α. Η Μ.Ε.Θ.Α. στα δέκα χρόνια της λειτουργίας της νοσήλευσε περίπου 4.000 αρρώστους. Άρχισε με δύναμη 12 κλινών που αργότερα μειώθηκαν στις 10.

Οι νοσηλευτικές της δραστηριότητες περιγράφονται και αναλύονται στις επόμενες σελίδες από το Επιστημονικό Προσωπικό της Μ.Ε.Θ.Α. Πιστεύουμε πως η Μονάδα μας ήταν χρήσιμη σε πολλούς από τους ασθενείς μας. Πιστεύουμε επίσης ότι αποτύχαμε σε άλλους ελπιΖοντας ότι ο αριθμός τους είναι μικρός. Πολλές φορές δεν καταφέραμε να συνεννοηθούμε με συναδέλφους άλλων κλινικών και δεν μπορέσαμε να ανταποκριθούμε στις προσδοκίες τους όταν Ζήτησαν τη βοήθεια της Μ.Ε.Θ.Α. Άλλες φορές γιατί ανάγκες σε κλίνες Μ.Ε.Θ. ήταν πολύ μεγαλύτερες από τις δυνατότητες μας, άλλες τόσες γιατί οι γιατροί άλλων ειδικοτήτων δεν έχουν αποδεχθεί τα όρια της Ιατρικής στην οποία αποδίδουν υπερφυσικές ιδιότητες. Ίσως ήλθε η ώρα μιας εκτεταμένης συζήτησης και η υιοθέτηση γενικών κανόνων που θα μας επιτρέψουν να αγιοποιήσουμε με τον καλύτερο τρόπο τις σύγχρονες δυνατότητες της Ιατρικής στο Νοσοκομείο μας.

Η Μ.Ε.Θ.Α. στηρίχθηκε και οφείλει πολλά σε όλα τα όργανα και τις υπηρεσίες του Π.Γ.Ν.Θ. "ΑΧΕΠΑ". Τους ευχαριστούμε από καρδιάς. Τέλος οφείλουμε να ευχαριστήσουμε το νοσηλευτικό και βοηθητικό προσωπικό που εργάζονται ή εργάσθηκαν στη Μ.Ε.Θ.Α. Ό,τι πετύχαμε το χρωστάμε στη δικιά τους δουλειά και αφοσίωση και γι' αυτό τους αφιερώνουμε αυτή την επετειακή εκδήλωση.»

Επικοινωνία

Τηλέφωνα
Διευθυντής: 2310 993 261
Γραφείο Ιατρών: 2310 993267
Προϊστάμενος: 2310 993 265
Γραμματεία: 2310 993 262
Fax: 2310 993 261

e-mail
danaesthesiology@gmail.com

Διεύθυνση
ΜΕΘΑ
Παν ΓΝΘ ΑΧΕΠΑ
Στ. Κυριακίδη 1
54636 Θεσσαλονίκη

Σύνδεσμοι

ΕΑΕΙΒΕ
Εταιρεία Αναισθησιολογίας και Εντατικής Ιατρικής Βορείου Ελλάδος

ΕΕΕΘ
Ελληνική Εταιρεία Εντατικής Θεραπείας

ΕΑΕ
Ελληνική Αναισθησιολογική Εταιρεία

ESICM
European Society of Critical Care Medicine

SCCM
Society of Critical Care Medicine

SΟCCA
Society of Critical Care Anesthesiologists