ΕΠΙΜΕΡΟΥΣ ΤΜΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ

Η Υπηρεσία Αιμοδοσίας του Π.Γ.Ν.Θ. ΑΧΕΠΑ περιλαμβάνει τα παρακάτω επιμέρους τμήματα και εργαστήρια:

1. Α. ΤΜΗΜΑ ΣΥΛΛΟΓΗΣ ΑΙΜΑΤΟΣ

   1. Α1. Συλλογή ολικού αίματος στο Κέντρο Αίματος

      1. Α1α. Χώροι

         • Αίθουσα αναμονής αιμοδοτών
         • Αίθουσα υποδοχής και καταγραφής αιμοδοτών
         • Εξεταστήριο για εμπιστευτική συνέντευξη, εξέταση αιμοσφαιρίνης, απόρριψη ή αποδοχή του αιμοδότη
         • Αίθουσα αιμοληψιών, που περιλαμβάνει και χώρο αναψυχής και χώρο ανάνηψης
         • Γραμματεία-γραφείο επισκεπτριών

      2. Α1β. Ωράριο Αιμοληψιών ολικού αίματος
         Οι ώρες λειτουργίας για αιμοδότες ολικού αίματος είναι:

         • Τις καθημερινές 8:30 - 13.30 και 17:30-19:30, με εξαίρεση το πρωί της Τετάρτης.
         • Την Τετάρτη, οι αιμοληψίες αρχίζουν ώρα 10.30 (λόγω της εβδομαδιαίας συνάντησης του Τμήματος από 8:30 έως 10:30).
         • Το Σάββατο, την Κυριακή και τις αργίες 9:00-12:30

   2. Α2. Συλλογή ολικού αίματος με Κινητή Μονάδα

      Η Κινητή Μονάδα Αιμοληψιών, χρησιμοποιείται για εξορμήσεις σε προσβάσιμες περιοχές, κατόπιν συνεννόησης με συλλόγους εθελοντών αιμοδοτών. Πρόκειται για πολύ μεγάλου μεγέθους εκπτυσσόμενο, λεωφορειακού τύπου όχημα, με 4 σταθερές πολυθρόνες αιμοληψίας, εξεταστήριο και χώρο αναψυχής.

   3. Α3. Συλλογή ολικού αίματος με Κινητό Συνεργείο

      Μετάβαση κινητού συνεργείου που απαρτίζουν 1 ιατρός, 1-2 τεχνολόγοι και 1-4 νοσηλεύτριες, με ειδικό εννεαθέσιο όχημα που μεταφέρει φορητές κλίνες αιμοληψιών και όλον τον απαιτούμενο εξοπλισμό, σε τόπους που καθορίζονται από συλλόγους εθελοντών αιμοδοτών και εγκρίνεται από την Υπηρεσία μας η καταλληλότητά τους. Οι εξορμήσεις αυτές γίνονται σχεδόν όλες τις καθημερινές και σχεδόν κάθε Κυριακή. Σπάνια γίνονται εξορμήσεις ημέρα Σάββατο.

   4. Α4. ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ-ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΕΣ

      1. Η Υπηρεσία μας είναι μία από τις πρώτες (αν όχι η πρώτη στην Ελλάδα) που εφαρμόζει μέθοδο αναίμακτης μέτρησης αιμοσφαιρίνης (από το φθινόπωρο 2015) για να μην ενοχλούνται οι αιμοδότες από το σχετικά επώδυνο τρύπημα στο δάκτυλο με σκαριφιστήρα
      2. Η Υπηρεσία μας εφαρμόζει από πολλών ετών (2011), ως επιπρόσθετο μέτρο ασφάλειας, τον αυτο-αποκλεισμό χρήσης μονάδας αίματος (confidential unit exclusion CUE)
      3. Η Υπηρεσία μας συμμετέχει ενεργά στην ενημέρωση των αιμοδοτών για την δυνατότητα να γίνουν -εάν το επιθυμούν- δότες μυελού οστών ή στελεχιαίων κυττάρων περιφερικού αίματος

2. Β. ΤΜΗΜΑ ΚΥΤΤΑΡΑΦΑΙΡΕΣΗΣ-ΠΛΑΣΜΑΦΑΙΡΕΣΗΣ

   Έως τώρα χρησιμοποιείται μόνο για αιμοπεταλιαφαιρέσεις. Με το κατάλληλο προσωπικό και προμήθεια ειδικών Kits για τα μηχανήματα αφαίρεσης, μπορεί να λειτουργήσει και για πλασμαφαιρέσεις και αφαιρέσεις στελεχιαίων αιμοποιητικών κυττάρων.
   Οι συνεδρίες πραγματοποιούνται κατόπιν προσυνεννόησης και εξέτασης δείγματος αίματος του υποψήφιου δότη.
   Τηλέφωνα επικοινωνίας: 2313303399 και 2313303390, πρωϊνές ώρες

3. Γ. ΤΜΗΜΑ ΠΡΟΣΕΛΚΥΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΤΗΡΗΣΗΣ ΑΙΜΟΔΟΤΩΝ
   Λειτουργεί με ευθύνη κυρίως των επισκεπτριών υγείας και των 2 ιατρών του Κινητού Συνεργείου.

   • Λειτουργεί πρωϊνές ώρες
   • Διεκπεραιώνει όλη τη διαδικασία συνεννόησης για τη δημιουργία νέων συλλόγων εθελοντών αιμοδοτών
   • Προγραμματίζει τις εξορμήσεις σε συνεννόηση με:
   • - τους υπευθύνους των συλλόγων (καθορισμός τόπου και ημερομηνίας, δήλωση της προτίμησης για την μεγάλη Κινητή Μονάδα ή για φορητές κλίνες)
   • -το γραφείο κίνησης του ΕΚΑΒ (για εξασφάλιση οδηγού)
   • Αναλαμβάνει την ταχυδρομική αποστολή ευχαριστηρίων επιστολών και κάρτας με την ομάδα αίματος
   • Συντονίζει και καταρτίζει το πρόγραμμα ενημερωτικών ομιλιών για την εθελοντική αιμοδοσία σε σχολεία, εταιρείες, σωματεία κ.λπ.
   • Φροντίζει για την εξασφάλιση αφισών και έντυπου ενημερωτικού υλικού που εκδίδει το Ε.ΚΕ.Α ή το Υπουργείο Υγείας, για διανομή τους όπου χρειαστεί για προσέλκυση αιμοδοτών
   • Θέτει στη διάθεση συλλόγων εθελοντών αιμοδοτών δικά τους στατιστικά στοιχεία
   • Ενημερώνει καθημερινά το Εθνικό Κέντρο Αιμοδοσίας (Ε.ΚΕ.Α) για τα ημερήσια αποθέματα αίματος και παραγώγων στην Υπηρεσία Αιμοδοσίας ΑΧΕΠΑ και άλλες 13 Υπηρεσίες Αιμοδοσίας
   • Καταρτίζει λίστες με ονόματα εθελοντών προς βράβευσιν και φροντίζει να προμηθευτεί τα αντίστοιχα διπλώματα και μετάλλια

   Τηλέφωνο επικοινωνίας: 2313 303390

4. Δ. ΤΜΗΜΑ ΔΙΑΚΙΝΗΣΗΣ ΑΙΜΑΤΟΣ
   Λειτουργεί με ευθύνη του νοσηλευτικού προσωπικού, με τρόπο ώστε να επιτυγχάνεται η ανιχνευσιμότητα κάθε μονάδος αίματος σε όλα τα στάδια της διαδρομής της, από τη στιγμή που προσφέρθηκε από τον αιμοδότη μέχρι και την τελική της τύχη και αντίστροφα.
   Καταχωρεί μονάδες εισαγόμενες από άλλες Υπηρεσίες Αιμοδοσίας.
   Φροντίζει για αποστολές μονάδων αίματος και παραγώγων σε Νοσοκομεία της ευθύνης μας και εφ΄ όσον υπάρχει δυνατότητα σε οποιοδήποτε Νοσοκομείο δηλώσει ότι έχει ανάγκη.
   Ιεραρχεί με την βοήθεια ιατρού τις ανάγκες για μετάγγιση των ασθενών, με βάση τον βαθμό του «επείγοντος».
   Το τμήμα λειτουργεί με πλήρη μηχανοργάνωση, αλλά τηρούνται συμπληρωματικά και μερικά χειρόγραφα αρχεία.

   Τηλέφωνο επικοινωνίας: 2313303405 εσωτερικό 3

5. Ε. ΤΜΗΜΑ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΟΛΙΚΟΥ ΑΙΜΑΤΟΣ - ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΩΝ
   Εκτελούνται:

   • Παρασκευή συμπυκνωμένων ερυθρών (Σ.Ε.)
   • Παρασκευή φρέσκου κατεψυγμένου πλάσματος (FFP)
   • Παρασκευή συμπυκνωμένων αιμοπεταλίων από τυχαίο δότη ολικού αίματος
   • Παρασκευή κρυοΐζήματος και κρυοϋπερκειμένου
   • Λευκαφαίρεση παραγώγων
   • Πλύσιμο παραγώγων
   • Ανασύσταση ολικού αίματος

6. ΣΤ. ΤΜΗΜΑ ΕΛΕΓΧΟΥ ΟΜΑΔΩΝ ΑΙΜΑΤΟΣ
   Λειτουργεί με ευθύνη των τεχνολόγων και των ιατρών.
   Εκτελείται:

   • προσδιορισμός ομάδων αίματος υποχρεωτικά σε κάθε μονάδα αίματος (σε κάθε αιμοδότη), στο σύστημα ΑΒΟ και Rhesus, όπως απαιτεί η Ευρωπαϊκή και Ελληνική Νομοθεσία
   • ανεύρεση εκτεταμένου ερυθροκυτταρικού φαινοτύπου σε διάφορα συστήματα ερυθροκυτταρικών αντιγόνων με κλινική σημασία, σε πολύ μεγάλο ποσοστό μονάδων αίματος, ώστε να εφαρμόζεται η στρατηγική «Better match», δηλαδή να ταιριάζει όσο το δυνατόν καλύτερα το προς χορήγησιν αίμα με το αίμα του ασθενούς, προκειμένου να μην έρχεται σε επαφή ο οργανισμός του ασθενούς με ερυθροκυτταρικά αντιγόνα στα οποία ο ίδιος είναι αρνητικός

   Το τμήμα είναι εξοπλισμένο με αυτοματοποιημένο μηχάνημα, χρησιμοποιούνται όμως και χειροκίνητες τεχνικές. Προκειμένου να αποφεύγονται λάθη, βάσει νόμου, απαιτείται προσδιορισμός ομάδος στο σύστημα ΑΒΟ και Rhesus από δύο διαφορετικές αιμοληψίες, με δύο διαφορετικές τεχνικές και με δύο διαφορετικούς τύπους αντιδραστηρίων, προτού θεωρηθεί το αποτέλεσμα οριστικό. Αυτός είναι και ο λόγος που δεν χορηγείται κάρτα με την ομάδα αίματος στους αιμοδότες πριν προσφέρουν αίμα δύο φορές.

7. Ζ. ΤΜΗΜΑ ΣΥΜΒΑΤΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΑΝΟΣΟΑΙΜΑΤΟΛΟΓΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ
   Λειτουργεί με ευθύνη των τεχνολόγων και των ιατρών.
   Γίνεται:

   Εκτέλεση δοκιμασιών για σωστή τυποποίηση της ομάδος αίματος κάθε ασθενούς στο σύστημα ΑΒΟ και Rhesus

   • Απαιτείται εξέταση δειγμάτων από δύο διαφορετικές αιμοληψίες, με τήρηση όλων των απαιτούμενων προφυλάξεων για αποφυγή λαθών στην ταυτοποίηση του ασθενούς, στη σήμανση των σωληναρίων και των παραπεμπτικών και στην εισαγωγή των αποτελεσμάτων στο σύστημα μηχανοργάνωσης
   • Έλεγχος για τυχόν ανώμαλες συγκολλητίνες (ανίχνευση αντιερυθροκυτταρικών αντισωμάτων)
   • Ταυτοποίηση αυτο-και αλλο-αντισωμάτων
   • Δοκιμασία συμβατότητας
   • Επίλυση προβλημάτων ασυμβατότητας
   • Έλεγχος αιμολυτικής νόσου του νεογνού
   • Διερεύνηση αιμολυτικών αντιδράσεων σε μετάγγιση ολικού αίματος ή Σ.Ε.

   Τηλέφωνο 2313303407

8. Η. ΤΜΗΜΑ ΟΡΟΛΟΓΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΓΙΑ ΜΕΤΑΔΙΔΟΜΕΝΑ ΜΕ ΤΟ ΑΙΜΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ
   Λειτουργεί με ευθύνη των τεχνολόγων και την εποπτεία των ιατρών.
   Γίνεται:

   • Έλεγχος για σύφιλη όλων των δειγμάτων αίματος των αιμοδοτών
   • Μέχρι πρότινος με τεχνική RPR.
   • Από το 2015 με αυτοματοποιημένο μηχάνημα χημειοφωταύγειας (Architect)
   • Έλεγχος όλων των δειγμάτων αίματος των αιμοδοτών με αυτοματοποιημένο μηχάνημα χημειοφωταύγειας (Architect) για:
   • HBs Ag, anti-HCV, anti-HIV I/II, anti-HTLV 1 και 2
   • Έλεγχος επιλεγμένων δειγμάτων αίματος αιμοδοτών με αυτοματοποιημένο μηχάνημα ELISA
   • Έλεγχος όλων των δειγμάτων υποψηφίων δοτών αιμοπεταλίων αφαίρεσης για CMV IgG και IgM
   • Επανέλεγχος όλων των θετικών δειγμάτων στο τέλος κάθε βάρδιας
   • Εσωτερικός Ποιοτικός έλεγχος σε καθημερινή βάση
   • Εξωτερικός Ποιοτικός έλεγχος (4 ετήσιοι κύκλοι)
   • Επιβεβαιωτική μέθοδος για αντι-HCV (ανοσοαποτύπωση-RIBA)
   • Επιβεβαιωτική μέθοδος για anti-HTLV (INNOLIA)
   • Αποστολή δειγμάτων για επιβεβαιωτική μέθοδο για σύφιλη σε εργαστήριο αναφοράς (στο Νοσοκομείο «Ιπποκράτειο», όπου έχει μεταφερθεί από το Νοσοκομείο «Αφροδισίων και Δερματικών νόσων»).
   • Αποστολή δειγμάτων για επιβεβαιωτική μέθοδο για anti-HIV (Western Blot) σε εργαστήριο αναφοράς του Α.Π.Θ.
   • Μεταφορά ορού από δείγμα κάθε αιμοδότη σε ειδικό φιαλίδιο για αρχειοθέτηση σε καταψύκτες -35 έως -86 C
   • Φύλαξη των δειγμάτων αρχείου επί τουλάχιστον όσο χρόνο ο Νόμος ορίζει (1 χρόνο)
   • Τήρηση Αρχείων για όλα τα θετικά δείγματα και τις επαναλήψεις, καθώς και για το αποτέλεσμα των εξετάσεων «νέου δείγματος δότη» και των αποτελεσμάτων των επιβεβαιωτικών εξετάσεων

   Τηλέφωνο 2313303398

9. Θ. ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΑΛΛΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ
   Γενική αίματος γίνεται:

   • σε ασθενείς με αιμοσφαιρινοπάθεια
   • σε αιμοδότες ολικού αίματος με υποψία σιδηροπενίας
   • σε υποψήφιους δότες ολικού αίματος επί υποψίας αναξιόπιστου αποτελέσματος αναίμακτης μέτρησης αιμοσφαιρίνης
   • σε κάθε υποψήφιο δότη αιμοπεταλίων

   Φερριτίνη ορού ή πλάσματος γίνεται:

   • σε ασθενείς με αιμοσφαιρινοπάθεια
   • σε αιμοδότες ολικού αίματος με υποψία σιδηροπενίας
   • σε ασθενείς που υπόκεινται σε θεραπευτικές αφαιμάξεις λόγω πολυκυτταραιμίας.
   • Όποτε χρειαστεί να γίνει μέτρηση ερυθροβλαστών, μέτρηση δικτυοερυθροκυττάρων, διαχωρισμός κλασμάτων αιμοσφαιρίνης με HPLC, μέτρηση χολερυθρίνης ή τρανσαμινασών, καλλιέργεια αίματος κ.λπ., τα δείγματα αποστέλλονται κατόπιν συνεννόησης στο Μικροβιολογικό Εργαστήριο του νοσοκομείου μας, με ειδικό παραπεμπτικό.

10. Ι. ΧΩΡΟΙ ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗΣ ΑΙΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΩΝ

    • ΧΩΡΟΣ ΨΥΓΕΙΩΝ ΑΙΜΑΤΟΣ σταθεράς θερμοκρασίας 4 C (+2 έως +6) για φύλαξη των μονάδων συμπυκνωμένων ερυθρών
    • ΨΥΚΤΙΚΟΣ ΘΑΛΑΜΟΣ (walk in)
    • ΚΑΤΑΨΥΚΤΕΣ (-30, -86 C)
      Φύλαξη FFP σε καταψύκτες πλάσματος και δειγμάτων αρχείου σε καταψύκτες αρχειοθέτησης δειγμάτων
    • ΑΝΑΚΙΝΗΤΗΡΕΣ ΑΙΜΟΠΕΤΑΛΙΩΝ ΕΝΤΟΣ ΕΠΩΑΣΤΗΡΑ ΣΤΑΘΕΡΗΣ ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑΣ 24 C για συντήρηση μονάδων αιμοπεταλίων

11. Κ. ΧΩΡΟΣ ΠΑΡΑΛΑΒΗΣ ΔΕΙΓΜΑΤΩΝ ΑΙΜΑΤΟΣ
    Σταθερός πάγκος με χρωματική σήμανση
    Οβίδα πνευματικού ταχυδρομείου

    Τηλέφωνο 2313303405 Εσωτερικό 3

12. Λ. ΧΩΡΟΣ ΠΑΡΑΔΟΣΗΣ ΑΙΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΩΝ
    Σταθερός ξεχωριστός πάγκος
    Τηλέφωνο 2313303405 Εσωτερικό 3

13. Μ. ΤΜΗΜΑ ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑΣ–ΑΠΟΣΤΟΛΗΣ ΜΟΝΑΔΩΝ ΑΙΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΩΝ

    Τηλέφωνο 2313303405 Εσωτερικό 3

14. Ν. ΑΙΘΟΥΣΑ ΚΑΘΑΡΙΣΜΟΥ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΩΝ ΚΑΙ ΑΠΟΣΤΕΙΡΩΣΗΣ

15. Ξ. ΑΠΟΘΗΚΕΣ ΥΛΙΚΟΥ-ΑΝΤΙΔΡΑΣΤΗΡΙΩΝ

16. Ο. ΑΠΟΘΗΚΕΣ ΕΝΤΥΠΟΥ ΥΛΙΚΟΥ

17. Π. ΧΩΡΟΙ ΑΡΧΕΙΩΝ

18. Ρ. ΓΡΑΦΕΙΑ ΙΑΤΡΩΝ - ΕΞΩΤΕΡΙΚΑ ΙΑΤΡΕΙΑ ΓΙΑ ΑΙΜΟΔΟΤΕΣ

    • Παροχή συμβουλευτικών Υπηρεσιών σε δότες με θετικούς δείκτες για μεταδιδόμενο με τη μετάγγιση νόσημα
    • Παροχή συμβουλευτικών Υπηρεσιών σε δότες με θετική άμεση Coombs
    • Παροχή συμβουλευτικών Υπηρεσιών σε δότες με σιδηροπενική αναιμία ή απλή σιδηροπενία
    • Παροχή συμβουλευτικών Υπηρεσιών σε δότες με ετερόζυγη δρεπανοκυτταρική αναιμία (οι οποίοι και ενημερώνονται να μην προσφέρουν αίμα άλλη φορά)
    • Συμβουλευτική για Θεραπευτικές αφαιμάξεις
    • Συμβουλευτική για αυτόλογη μετάγγιση

    Τηλέφωνο 2313303404

19. Σ. ΚΕΝΤΡΟ ΜΟΡΙΑΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ
    Περιλαμβάνει :

    • χώρους παραλαβής και προετοιμασίας δειγμάτων αίματος (περίπου 600-700 δείγματα ημερησίως τις καθημερινές)
    • εργαστήριο με 4 μηχανήματα Tigris για αυτοματοποιημένη τεχνική ΝΑΤ
    • χώρους αρχειοθέτησης των δειγμάτων

    Ελέγχει δείγματα από 29 Νοσοκομειακές Υπηρεσίες Αιμοδοσίας με τεχνική NAT για HBV, HCV, HIV (περίπου 182.000 δείγματα ετησίως, δηλαδή περίπου το ένα τρίτο των συλλεγόμενων μονάδων στη χώρα μας):

    • Καταρτίζονται κατά μέσο όρο τρείς λίστες εργασίας τις καθημερινές και 1-2 λίστες τα Σαββατοκύριακα και τις αργίες.
    • Λειτουργία του Κέντρου 365 ημέρες τον χρόνο, σε δύο βάρδιες τις καθημερινές και μια πρωινή βάρδια τα Σαββατοκύριακα και τις επίσημες αργίες.
    • Σε περίπτωση ιδιαίτερα μεγάλου αριθμού δειγμάτων (π.χ. μεγάλες εξορμήσεις) ή ανάγκης έκδοσης των αποτελεσμάτων του ελέγχου το συντομότερο δυνατόν, για να γίνει απελευθέρωση μονάδων αίματος αυθημερόν, προστίθεται εκτάκτως επιπλέον βάρδια.

    Τηλέφωνο 2313303461, 2313303468

20. Τ. ΛΟΙΠΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ

    1. Εργαστήριο Ποιοτικού ελέγχου
    2. Εργαστήριο αιμόστασης - πήξης
       Εξοπλισμός κατάλληλος για έλεγχο της λειτουργικότητας των αιμοπεταλίων.

21. Υ. ΥΠΟ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΝ

    1. Εργαστήριο συγκεντρωτικού ορολογικού ελέγχου
    2. Εργαστήριο γονιδιακής τυποποίησης ομάδων αίματος

ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΑΙΜΟΔΟΤΩΝ

• Ενημέρωση υποψηφίων δοτών
• Ενημέρωση δοτών αιμοπεταλίων
• Συμβουλές για όσους προσέφεραν αίμα